Okolice nad Nidą urzekły w XVI w. Stanisława Sobka z Sulejowa – urzędnika z czasów Zygmunta Augusta, który założył tu miasto Sobków.
Kasztelańskie dobra
Gdy Stanisław Sobek z Sulejowa herbu Brochwicz, kasztelan bielecki, starosta małogoski i podskarbi wielki koronny został współwłaścicielem rozległej wsi Nida, wyjednał u króla pozwolenie założenia miasta o nazwie Sobków, co nastąpiło specjalnym przywilejem na prawie magdeburskim. Król ustanowił dwa doroczne jarmarki oraz targ w czwartki – zatem miasto przez 100 lat tętniło życiem, przybywali doń osadnicy. Kolejno po Sobkach dziedziczyli je: Drohojowscy, Wielopolscy, Sarbiewscy, Myszkowscy, Szaniawscy. Czas dobrej prosperity przerwał najazd wojsk Rakoczego oraz panosząca się zaraza. Szybko zmniejszała się liczba ludności polskiej na rzecz żydowskiej. Wojny, powstania i klęski żywiołowe dopełniły dzieła zniszczenia. Po upadku powstania styczniowego Sobków stracił prawa miejskie. W czasie I wojny światowej, gdy nad Nidą był front, miasteczko został całkowicie spalone i zniszczone.
Z dziejów kościoła
Pierwszy właściciel Sobkowa był arianinem i to on wybudował ok. 1560 r. kościół dla swoich współwyznawców. Jego syn Stanisław, oddał świątynię katolikom. Wówczas zaczęła rozwijać wspólnota parafialna, choć formalna parafia pozostawała nadal przy kościele w Mokrsku. Po gruntownej konserwacji kościoła, przeprowadzonej przez ówczesnego dziedzica Sobkowa, hrabiego St. Szaniawskiego, w 1744 r. kościół został konsekrowany przez bpa Michała Kunickiego.
Murowana świątynia jest zbudowana na planie krzyża – do nawy środkowej przylegają dwie kaplice. Ołtarz główny barokowy pochodzi z drugiej połowy XVII w. Centralny obraz wyobraża Trójcę Świętą, a na zasuwie znajduje się Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny – kopia Murilla. Między prezbiterium, a kaplicą – ukośnie ustawiony barokowy ołtarz św. Anny z I. poł. XVIII w. W kaplicy północnej znajduje się obraz Madonny malowany na desce, z ok. 1582 r.
Wśród zabytków sakralnych jest kilka przemalowanych obrazów barokowych, ambona z I poł. XVIII w., epitafia z XVIII i XIX w. W kościele odnajdziemy kilka przedstawień jego głównego patrona, św. Stanisława BM – w obrazie i w rzeźbie. Pod kaplicą Pana Jezusa znajdują się krypty, w których pochowano zmarłych w XVIII wieku członków rodziny Szaniawskich.
Czy wiesz, że…
Na parafialnym cmentarzu spoczywa m.in. Gustaw Świeżawski, dowódca oddziału żandarmerii z czasów powstania styczniowego. Jest także symboliczny grób lotnika z czasów II wojny światowej, sierżanta Mieczysława Słomy, który zginął w 1941 r., zestrzelony nad Hamburgiem. A pochodził z Wierzbicy i był bratem ks. Romana Słomy. Na szczycie charakterystycznego pomnika umocowano śmigło.
Odpust: św. Stanisława BM – 8 maja
